Trong rất nhiều loại lụa tơ tằm như lụa Satin, lụa Taffeta, lụa Twill, lãnh, đoạn, the… thì lụa đũi là loại lụa tơ tằm có nhiều điểm độc đáo nhất. Mặc dù được dệt hoàn toàn từ sợi tơ tằm thiên nhiên nhưng đũi có những đặc điểm khác biệt, mang đến sự phá cách cho người mặc.

NỘI DUNG BÀI VIẾT:

Đũi là gì?

Vải đũi của Việt Nam làm từ kén tằm sau đó ươm tơ, dệt ra vải, màu vải tự nhiên là màu vàng nhạt của kén tằm. Sản phẩm tơ đũi có những đặc tính rất độc đáo, trông có vẻ dầy nhưng thật ra rất thông thoáng, mặc mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông, mềm mại nhưng bền, dễ tẩy trắng, giặt sạch và mau khô.

Đây là loại vải cao cấp chỉ dành cho các gia đình khá giả. Lúc đầu vải Đũi được dệt thành quần áo sử dụng cho nhu cầu trong nước, sau này được xuất khẩu sang nước ngoài. Vào thời Pháp thuộc, vải đũi được xuất khẩu sang Pháp với số lượng lớn.

sợi đũi

Hình ảnh: Sợi đũi

Sản xuất đũi như thế nào?

Đũi là loại vải đắt tiền vì nó được làm từ nhộng tằm. Với cùng một loại kén, sợi tơ nhỏ, mịn dệt thành các loại lụa, sợi to làm Đũi vì thế cho nên khi quan sát giữa lụa satin và đũi bạn đọc dễ dàng nhận thấy bề mặt vải 2 loại này không giống nhau mặc dù đều làm từ sợi tơ tằm.

Để làm ra được tấm vải Đũi đến tay người tiêu dùng, người thợ làng nghề phải thực hiện rất nhiều công đoạn phức tạp bao gồm kéo và cuốn Đũi thô thành “vun” sau đó luộc thật kỹ để vải mềm và tơi ra. Sau khi nấu sợi, đũi được đánh thành từng ống sợi to sau đó lại đánh thành từng suốt nhỏ để cho vào con thoi dệt, trong đó công đoạn khó khăn, vất vả nhất là xe sợi đũi.

Sau khi ươm tơ để thu hoạch những sợi tơ tốt, nhỏ và mịn đều để dệt những mặt hàng lụa cần có độ trơn, bóng mịn như satin, the, taffeta thì phần tơ thô còn lại sẽ được se sợi để dệt đũi. Để se được sợi đũi, người thợ phải se tơ thủ công, se những tơ vụn nối dài lại với nhau tạo ra sợi tơ.

Công đoạn se tay này khiến cho bàn tay thợ thủ công có thể bị rướm máu do độ ma sát cao nên thường xe tơ khoảng 3 ngày thì người thợ lại nghỉ ngơi để bàn tay phục hồi rồi lại tiếp tục.

vải đũi

Hình ảnh: Vải đũi

Để cho ra những thước vải chất lượng đến với người tiêu dùng không chỉ tốn rất nhiều thời gian, công sức mà còn là máu, là nỗi xót xa cứa lòng với tâm huyết mỗi người thợ bỏ ra là không hề nhỏ.

So sánh đũi với satin và đũi với vải linen

Đũi với satin

Đũi và các dòng lụa tơ tằm đều được dệt từ sợi tơ tằm nên có chung những đặc tính cơ bản như mềm, bóng mịn, thoáng mát vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông, hút ẩm và khử mùi tốt… Nếu như các loại lụa khác có bề mặt vải trơn mịn thì đũi được dệt từ tơ thô không đều nhau nên mặt vải đũi sần sùi, có những gút bông nổi lên do cách se sợi và se không đều tay.

Tuy nhiên, sự thô sần này không những không gây khó chịu cho làn da mà ngược lại, còn được ưu ái sử dụng rất nhiều trong các mặt hàng thời trang như khăn mặt, khăn tắm, áo quần đũi tơ tằm… mang lại cho người sử dụng những cảm giác êm ái, mềm mại rất tuyệt vời.

Sự khác nhau giữ vải Satin và vải Đũi.

Hình ảnh: Sự khác nhau giữ vải Satin và vải Đũi.

Đũi với vải Linen

Nhiều bạn đọc, ngay kể người kinh doanh cũng nhầm lẫn giữa đũi với vải linen, thường hay gọi vải linen là đũi, nhưng thực chất 2 chất vải này không giống nhau. Vải đũi được dệt từ sợi tơ tằm, còn vải linen dệt từ sợi của cây lanh. Do có một số đặc tình giống đũi nên từ địa phương ở miền Bắc gọi đây là vải đũi.

Bề mặt vải line cũng thô, đơ, cứng mình nhưng không có nhiều gút bông nổi lên như vải đũi, bề mặt vải linen mịn hơn so với đũi tơ tằm.

Sự khách nhau giữa vải Đũi và vải Linen.

Hình ảnh: Sự khách nhau giữa vải Đũi và vải Linen.

Đặc biệt bạn đọc cũng có thể thử phân biệt bằng cách đốt sợi. Đũi dệt từ sợi tơ tằm nên cách nhận biết tương tự như các loại lụa tơ tằm khác, khi đốt lên, lửa cháy nhanh, tro vón cục, bóp nhẹ thì tro tan mịn ra và có mùi giống như mùi tóc cháy. Còn sợi vải linen dệt từ cây lanh có mùi hắc nồng, khó chịu hơn rất nhiều.

Đũi tơ tằm đặc biệt được các người phương Tây ưa chuộng bởi họ yêu thích sự thô sơ, dày dặn không quá bóng bẩy. Hiện nay, để tìm được vải Đũi Việt Nam trên thị trường không nhiều.

Riêng tại Nhasilk, chúng tôi hiện đã và đang cung cấp các sản phẩm khăn lụa đũi của làng lụa Tân Châu hàng trăm năm tuổi – nổi tiếng là nơi phát tích lụa Lãnh Mỹ A (nữ hoàng của các loại lụa), với mong muốn tìm đường ra cho sản phẩm đũi tơ tằm cũng như khôi phục và gìn giữ các làng nghề truyền thống của dân tộc.

khăn choàng lụa đũi sọc hồng vàng